Doğal Afet Sigortaları Kurumu’nun (DASK) verilerine göre, Türkiye’deki tüm konutların sigortalılık oranı yüzde 53,10. Bir başka deyişle 20milyon konuttan 9.4 milyonunun sigortası yok. 1999’daki acı tecrübenin de etkisiyle en çok sigortalı konut sayısı 4 milyon 196 binle Marmara Bölgesi’nde. Bu bölgede sigortalılık oranı yüzde 61,40. Marmara Bölgesi’nde de Yalova (yüzde 80,9), Tekirdağ (yüzde 78,8) ve Sakarya (yüzde 75,4) en yüksek DASK oranına sahip iller. İstanbul’da ise 4 milyon 153 bin konutun sadece 2 milyon 480 bini sigortalı (oran yüzde 59). Düzce’de ise sigortalılık yüzde 72,9.
Vakit Kaybetmeden Risk Testi Yaptırın
Oturduğunuz evin depreme karşı dayanıklı olup olmadığını öğrenmenin birçok yolu var. Meslek odalarına kayıtlı ya da Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan lisanslı firmalara başvurarak risk tespiti yaptırabilirsiniz. Bu yöntemler, hızlı, orta ve kapsamlı testler olarak sınıflandırılıyor. Bunun da daire başı maliyeti 1.000-2.000 lira arasında. Eğer binanız riskli çıkarsa iki yolunuz var; güçlendirme veya dönüşüm.
Nasıl Anlaşılır?
2000 yılından önce yapılmış binanın riskli olma ihtimali yüksek, hazır beton kullanılmamışsa, beton dayanımı C10 ve daha azsa, bodrum katında rutubet; kolon, kiriş demirlerde paslanma varsa, kolon ve kirişlerde çatlaklar varsa, taşıyıcı kolon ve kirişler kesilmişse binanız riskli olabilir.
Deprem riski altındaki Türkiye’de 6,5 milyon konut bulunurken, her yıl 1 milyon konutun dönüştürülmesi hedefleniyor. Kamu tarafında binlerce konutluk birçok proje yürütülürken, vatandaş da çeşitli desteklerle kendi evini kendisi dönüştürülebiliyor. Bu desteklerden biri de faiz destekli kentsel dönüşüm ve güçlendirme kredileri.
Hangi Destekler Var?
Kredi desteği geçtiğimiz şubat ayında yüzde 50 arttırılmış ve 400 bin liraya çıkarılmıştı. Bu yıl ikinci kez artışa gidilerek hem faiz desteği hem de verilen kredi desteği artırıldı. Buna göre; Hak sahipliği bazında destek sağlanacak kredi anapara tutarı üst limiti, güçlendirme kredisi için 160 bin liradan 240 bin liraya çıkarıldı.
Konut yapım ve konut edinme ile işyeri yapım kredisi için 400 bin liradan 600 bin liraya yükseltildi. İşyeri edinme kredisi üst limiti ise 250 bin lira olarak belirlendi. Güçlendirme ve konut yapım edinme kredilerinde faiz oranı 400 baz puandan 600 baz puana, işyeri yapım ve edinme kredilerinde ise 300 baz puandan 450 baz puana yükseltildi. Faiz destekli konut kredilerinde vade en çok on yıl, işyerinde 7 yıl oluyor. Kerdi alanlara 2 yıla kadar anapara ödemesiz (sadece faizin ödendiği) dönem de sunuluyor.
Evet, bu bilgiler dahilinde tedbirlerimizi alalım. Zorunlu sigortamız (DASK) ve özel konut sigortalarımızı yaptıralım.
Kalın sağlıcakla,
Hasan KORKMAZ.
