Gelişmiş koku alma yetenekleri sayesinde heyelan, deprem ve sel gibi olası afet durumlarında ekiplerin adeta gözü kulağı olan ve henüz 6 aylıkken birbirinden zorlu 2 yıllık eğitim sürecinden geçirilen K9 arama kurtarma köpekleri, Sapanca ilçesinde AFAD İl Müdürlüğüne bağlı Afet ve Acil Durum Arama ve Kurtarma Birlik Müdürlüğündeki Köpek Eğitim Merkezinde görevlerine hazır hale getiriliyor. Arama kurtarma köpekleri itaat, çeviklik ve yönlendirme eğitimlerini aldıktan sonra çeşitli illerde tecrübe kazanması için enkaz ve parkurlarda zorlu görevlere tabi tutularak afetlere sıkı şekilde hazırlanıyor. Birçok depremzedenin yaşama tutunmasında büyük rol aldılar AFAD Köpek Eğitim Merkezinde günlük programlar kapsamında gerçekleşen eğitimlerde çeviklik parkuru, itaat, arazi ve enkazda arama kurtarma gibi konular ele alınarak altın burunlu köpekler, olası afetlerde hayat kurtarmak üzere eğitiliyor. Enkaz altında kalan kazazedelerin kurtarılması veya kayıp kişilerin bulunması gibi birçok olayda ekiplerin en büyük destekçisi olan köpeklerin eğitmenleri, ekip arkadaşları olarak gördükleri köpekler ile yakından ilgileniyor. Son olarak İzmir’de meydana gelen 6.6 şiddetindeki depremde enkaz altında kalanları en kısa sürede bulmak konusunda önemli rol alan altın burunlu köpekler 14 yaşındaki İdil Şirin’in ve birçok depremzedenin yaşama tutunmasına katkı sağladı. Öncelik arama kurtarma köpeklerinin yavruları Afet durumlarında ekiplerin adeta gözü kulağı olan arama kurtarma köpekleri seçilirken önceliğin arama kurtarma köpeklerinin yavruları olduğunu belirten AFAD K9 eğitmeni Mehmet Çandır, sokak hayvanlarından da arama ve kurtarmaya yatkın olanlarını seçtiklerini belirtti. 6 aylıkken birbirinden zorlu 2 yıllık eğitim sürecinden geçirilen K9 arama kurtarma köpeklerinin düzenli olarak eğitim aldıklarını belirten Öner Turhan, arazide ve enkazda insanları daha hızlı bulmak konusunda sürekli tatbikat yaparak eğittiklerini dile getirdi. Köpeklerin eğitimleri ortalama 2 yıl sürüyor 10 yıldır AFAD’ta çalışan ve K9 Birim Amiri olan Ufuk Top, “Bu işin kurtarma kısmı; fiziksel ve psikolojik olarak çok yorucu ve yıpratıcı. Kurtarma ekiplerine küçücük bir faydamız olabiliyorsa ne mutlu bize, bütün çabamız bunun için. Köpeklerin eğitimleri ortalama 2 yıl sürüyor; itaat, çeviklik ve yönlendirme ile eş zamanlı arama eğitimleri başlıyor. Daha sonra her yıl AFAD’ın düzenlediği ulusal sınavlarda sertifikalandırılıyor ve başarılı olan köpekler AFAD koordinasyonu ile göreve gönderiliyor. İzmir’de koordinasyonun da bize verdiği destek ile mobilize olarak birçok enkazda çalıştık, bazı yerlerde köpeklerimiz işaretler verdi ve bizde kurtarma ekiplerine aktardık” dedi. Köpeklerimizin şüphelendiği noktadan İdil kızımız çıktı İzmir’de meydana gelen depremde enkaz altından çıkarılan 14 yaşındaki İdil Şirin’in kurtarılmasında arama kurtarma köpeğinin önemli bir rol aldığını belirten AFAD’ta 7 yıldır K9 eğitmenliği yapan Mehmet Çandır, “İzmir’de 3 enkazda çalışma fırsatımız oldu köpeklerimiz ile. Bu enkazlardan bir tanesinde köpeklerimizin şüphelendiği noktadan İdil kızımız çıktı ve bunun içinde gurur duyduk, mutlu olduk, emeklerimizin karşılığını almış olduk. Enkaz bölgesinde bizim kulağımız, gözümüz oldular. Arama-kurtarmacı arkadaşlarımız ve bizlere yön tayininde enkazda canlı insanların kalabildiği bölgelerde tespit açısından işimizi çok kolaylaştırdılar. Bu sayede İzmir bölgesinde verimli bir çalışma yaptık. Enkazda köpekler kazazedenin kokusunun yoğunluğunu yakaladığı zaman havlayarak bize işaret veriyorlar. Bizde o bölgede kazazede olma ihtimalinin yüksek olduğunu bilerek ona göre çalışmalarımızı yürütüyoruz. Köpeklerimiz İzmir’de de görüldüğü gibi birçok enkazda bizlere yol gösterici oldular, elimiz, ayağımız gibi oldular. Bu köpeklerimizi yavruyken alıyoruz ve en az 2 sene eğitim aşamasından geçiyorlar. Çeviklik parkurları, enkazda arama çalışmaları olsun bu şekilde eğitimleri 2 sene devam ediyor” diye konuştu. Depremlerde bizim gözümüz, kulağımız, can yoldaşımız, mesai arkadaşımız oluyor Arama kurtarma köpekleri hakkında bilgi veren AFAD K9 eğitmeni Öner Turhan, “Bizim şu an Sakarya AFAD’ta 4 tane köpeğimiz var. Bu köpeklerin eğitimi küçük yaştayken başlıyor. Belli şartlar var, bu işe yatkın olup olmadığına bakıyoruz ve bunun için belli ırklar var, genelde onlara bakıyoruz. Bütün köpeklerin olma ihtimali var ama annesi-babası bu işi yapmış olan köpekler, bu işe daha yatkın olmuş oluyor, onların yavrularından seçiyoruz. Tabi belli kriterler var ona göre alıyoruz ve küçük yaşta başlıyoruz eğitimlere. Temel itaatimiz var işte; gel yanıma, otur ve kalk komutları gibi. Yönlendirme; sağa, sola veya ileri git gibi eğitimlerimiz var. En önemlisi enkaz üzerinde koku odaklı köpeklerimize canlıları aratarak çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Enkazların altına canlı inanları saklayarak köpeklerimizi orada antrenman yaptırarak, çalıştırarak o şekilde insanları bulmalarını sağlıyoruz. Köpekler canlının kokusunu bulduğu an işaretini veriyor, o bölgeye sabit bakarak havlıyor. AFAD’ta genelde kullandığımız cinsler; Belçika kurdu, labrador, golden. Enkazlarda, depremlerde bizim gözümüz, kulağımız, can yoldaşımız, mesai arkadaşımız oluyor, biz neysek onlar da öyledir” şeklinde konuştu.