Bu sorundan muzdarip kadınlar, yaşadıklarını kader olarak görüp hatta utanıp gizli tutmayı tercih ediyorlar. Ancak “Lazer tedavisi” gibi zahmetsiz ve ameliyat gerektirmeyen işlemlerle bu duruma son vermek mümkün.

İdrar kaçırma yani ‘’üriner İnkontinas’’ özellikle kadınları ilgilendiren önemli bir sağlık sorunu... Neredeyse yaşamın bir parçası olarak görülebiliyor. Kişide depresyona, utanma duygusuna, öz güvenin sarsılmasına ve sosyal davranış değişikliğine neden olabiliyor. Üstelik oldukça da sık görülüyor.

Kadın Doğum Uzmanı Op. Dr. Gülten Demirsoy ile kadınlarda ürüner inkontinası (idrar kaçırma) ve idrar kaçırma tedavisinde ameliyatsız yöntem olan lazer uygulaması hakkında konuştuk.

Değerli Hocam Üriner inkontinas ‘’idrar kaçırma’’ nedir?

Üriner inkontinas; mesane (idrar torbası) kontrolünün kaybı daha basit anlamıyla istemsiz idrar kaçırma ya da idrar tutamama olarak tanımlanır. Yaklaşık kadınların yüzde 40’ı az veya çok idrar kaçırırlar. Ancak çoğu kadın utandıkları için veya bu şikayetleri önemsemedikleri için çare aramazlar. İdrar kaçıran kadınların sadece yüzde 25’i şikayetlerine çare bulabilmek için doktorlara giderler.

İdrar kaçırmanın çeşitleri var mıdır?

İdrar kaçırmanın farklı nedenleri olabilir, dolayısıyla bulgular da farklı olacaktır. Farklı kriterlere göre farklı sınıflandırmalar yapılmaktadır. Başlıcaları Stres Üriner İnkontinas: genellikle kadınlarda gördüğümüz ve pelvik taban kasları ile ilgili bir durum. Urge İnkontinas: Yaşlılarda görülen en sık idrar kaçırma tipidir. Sık idrar yapma, ani ve şiddetli idrar yapma hissi ve idrara sıkışınca tutamama gibi karşımıza çıkar. (Yetişememe) Miks Üriner İnkontinas: Karışık idrar kaçırma yani her ikisinin de  (Stres ve Urge UI) birlikte bulunduğu tip. Overflow İnkontinas: Taşma inkontinası da denir. İdrar torbasının aşırı dolup gerilmesine bağlı olarak ortaya çıkan istemsiz idrar kaybıdır. Kasların kasılma özelliğinin kaybolması ya da zayıflaması görülür. Fonksiyonel İnkontinas: Sinir sisteminin fonksiyon bozukluğu ile karekterize. Hasta tuvalete gitmeyi unutur ya da idrar kesesinin dolduğunu hissetmez. 

Size daha çok hangi hastalar hangi şikâyetlerle başvuruyorlar?

Kadınlarda en sık görülen idrar kaçırma tipi olan Stres Üriner İnkontinas hastaları daha çok başvuruyor. Stres tipi idrar kaçırmada sıklıkla gebelik veya doğumlara bağlı pelvis (leğen kemiği) kaslarının ve bağ dokusunun yetersizliği sonucu, öksürmek, aksırmak, hapşırmak, gülmek veya egzersiz gibi karın içi basıncının arttığı durumlarda hasta idrarını birden kaçırır. Bu durum çoğu kez uzun süre gizlenir, itiraf edilemez, hastalar fısıltı ile şikâyetlerini söyler. Yaşam kalitesini de ciddi anlamda kısıtlar. Genellikle geçirilen doğumlar, östrojen eksikliği, yaşlanma, aşırı kilo, geçirilmiş operasyonlar, radyasyon gibi faktörler stres inkontinasa zemin hazırlar.

İnkontinasa sebep olan geçici durumlar var mıdır peki?

Elbette vardır. Kısa sürede fazla sıvı alımı idrar üretimini arttırarak idrar kaçırmaya sebep olabilir. Alkol, kafein, karbonatlı ve gazlı içecekler idrar torbasını uyarıcı ve idrar yapımını arttırıcı etkileriyle idrar kaçırmaya sebep olabilirler. Kas gevşetici, sakinleştirici ve kalp ilaçları gibi bazı ilaçlar da sebep olabilir. Yine idrar yolları enfeksiyonlarında direk olarak idrar torbasının uyarılması söz konusu. Bunlar geçici durumlardır. Örneğin idrar yolu enfeksiyonu tedavi edilir ve idrar kaçırma sorunu sona erer. Sürekli idrar kaçırma ile karıştırılmamalı.

İdrar kaçırma sosyal hayatı nasıl etkiliyor?

Elbette hasta utanç duyuyor ve kendini kötü hissediyor. İnsan içine çıkmaktan, sosyalleşmekten kaçıyor. İkili ilişkileri olumsuz etkilenebiliyor ve yalnız hissedebiliyorlar. Hijyen sorunları ayrıca sıkıntı. Düşünün ki idrarımı kaçırırım diye gülmek istemeyebiliyor. Gülmekten, hapşırmaktan, su içmekten korkuyorlar.  Yani hayatı çekilmez yapabiliyor. Burada ilginç olan; bu duruma çare aramak yerine doğal bir akış gibi algılanması ve sorunun kabullenilmesi. Bu algıyı değiştirmek gerek.  Bu bir sağlık sorunudur ve çözümü vardır.  Yeter ki çekinmeden bir uzmana danışabilsinler...

Tedavisi hakkında bilgi alabilir miyiz?

Tedavi idrar kaçırma tipine bağlı olarak değişiklik gösterir.  İlaçla tedavi ameliyat ile tedavi ve artık stres üriner inkontinasın lazer ile tedavisi de mümkündür. Bazen de sosyal hayatı etkilemeyen, bir iki damla idrar kaçırmalarında idrar tutmayı sağlayan kaslar için bir takım egzersizler önerebiliyoruz. Hastaya uygun yöntemin belirlenmesine uzman karar verecektir.

Lazer tedavisini yaptığınızı biliyorum. Biraz Lazer tedavisinden bahsedebilir misiniz?

Lazer ile tedavi stres üriner inkontinasın (idrar kaçırma) hafif ve orta şiddetteki durumlarında etkilidir. Kullanılan lazer enerji paketleri kadın haznesine (vagina mukoza dokusuna) uygulanır. Çalışmalar elde edilen kollajen oluşumu ve yeniden yapılandırılmasının ışınlanmış dokularda daralma ve sıkılaşma sağladığını ve normal idrar tutma fonksiyonunun geri kazanıldığını göstermiştir.

Lazer ile tedavi için kaç seans gerekli?

Lazer ile tedavi de bir ya da iki seans uygulama yeterli olmuştur. Üstelik hastalar tedavi sonrası günlük aktivitelerine dönebilmişlerdir. Uygulamanın diğer bir avantajı;  kesi, kanama, dikiş gibi cerrahi bir işlem gerektirmemesidir. Lazer tedavisi ameliyat değildir ve acısızdır, dolayısıyla anesteziye gerek yoktur. 15-20 dakikada uygulanabilen kısa bir işlemdir. Hastaneye yatışa gerek yoktur. İşlem sonrası ilaca da gerek yoktur. Hasta, işlem sonrası normal hayatına dönebilir, istirahate de gerek yoktur. Kadın haznesinin sıkılığının sağlanması gibi ekstra avantajları da bulunmaktadır.

Lazer tedavi yönteminden başka hangi hastalar faydalanabilir?

Lazer ile tedavi yöntemini kullandığımız pek çok durum var. İdrar kaçırmanın tedavisi dışında sıklıkla çok ve zor doğumlarda oluşan haznedeki sarkmalar, idrar torbası sarkmaları, sarkmalara bağlı oluşan enfeksiyonlar için çözüm yolu. Bunların dışında yine normal doğumlardan sonra oluşan kadın haznesinin gevşekliklerine ve menopoz sonrası oluşan haznedeki kuruluk, yanma gibi pek çok cinsel problemlerin giderilmesi de mümkündür.  Bunlara ek olarak Lazer yöntemi ile genital estetik uygulamaları da mümkün olabilmektedir.

Son olarak tavsiyeleriniz var mı?

İdrar kaçırma herkesin başına gelebilir. Kader değildir, yaşlanma ile birlikte gelen durum değildir. Bilakis tedavisi olan bir durumdur. Gecikmeyin, erken yaşlarda, çekinmeden, utanmadan doktorunuza başvurun. Kısa zamanda 1 – 2 seans uygulanan tedavi ile kesin çözüme ulaşabilecek iken bu duruma mahkum olmayın…

Sonuç olarak Lazer, idrar kaçırma tedavisinde tıbbın geldiği son noktadır.

KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM UZMANI OP. DR GÜLTEN DEMİRSOY KİMDİR?

Çanakkale ilinin Biga ilçesinde doğdu. İlk ve orta öğrenimini Biga’da tamamladı.1993 yılında Cerrahpaşa Tıp Fakültesini bitirdi. İki yıl İstanbul  Gültepe Ana Çocuk Sağlığı Merkezinde çalıştı. Ardından Cerrahpaşa Tıp Fakültesinde Kadın Doğum ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı’nda ihtisasını yaptı.  Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı olarak İstanbul Özel Safa Hastanesi, Sivas Suşehri Devlet Hastanesi, Sakarya Kadın Doğum ve Çocuk Hastanesinde çalıştı. 2011 den bu yana Özel Beyhekim Hastanesinde çalışmaktadır. Tüp Bebek Sertifikası mevcuttur.  Kadın Hastalıkları İnfertilite (Kısırlık) tedavileri,  Laporoskopik ameliyatlar, Lazerin Jinekolojik estetik uygulamaları, riskli gebe takipleri özel ilgi alanlarıdır.

Editör: TE Bilişim